Popiel (Chosciak Popiel) Jan Antoni Franciszek (1894-1966), spiewak, rezyser, pedagog. Ur. 9 III w Warszawie, byl synem Bronislawa i Julii z Nizyckich. Nie pochodzil z galezi rodziny uzywajacej przydomku Chosciak, idacej od Pawla, kaszt. Sandomierskiego. Po skonczeniu Gimnazjum im. M. Reja w Warszawie studiowal w 1. 1914-15 na wydziale prawa uniwersytetu moskiewskiego, a w 1. 1915/16-1918/19 na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, studiow nieukonczyl. Rownoczesnie uczyl sie spiewu u Waclawa Brzezinskego. Kariere spiewacza rozpoczal 31 VII 1919, debiutujac rola Dziemby w operze S. Moniuszki "Halka" podczas uroczystego otwarcia Opery Poznanskiej. Przez 4 sezony wykonal na tej scenie ok. 25 partii z repertuaru basowego, byly to m.in.: Skoluba (S. Moniuszki "Straszny dwor"), Bartlomiej (Moniuszki "Verbum nobile"), Krol (G. Verdiego "Aida"), Hunding (R. Wagnera "Walkiria"), Ferrando (Verdiego "Trubadur"), Daland (R. Wagner "Holender tulacz"), Zuniga (G. Bizeta "Carmen"), Gremin (P. Czajkowskiego "Eugeniusz Oniegin"), Osmin (W. A. Mozarta "Uprowadzenie z seraju"). Po uzupelnieniu studiow wokalnych w Mediolanie u prof. Castellano angazowany byl w 1. 1924-9 w zespolach operowych w Wilnie, Toruniu i Katowicach . W tym czasie dal sie poznac jako bardzo pozyteczny artysta w kasowym repertuarze, spiewajac m. in.: Stolnika (Moniuszki "Halka"), Zbigniewa ("Straszny dwor" tegoz) i Podczaszyca ("Hrabina" tegoz), Kecala ("Sprzedana narzeczona" B. Smetany), Gudala ("Cyrulik sewilski" Rossiniego), Ramfisa ("Aida" Verdiego), Mefistofelesa ("Faust" Ch. Gounoda), Kardynala ("Zydowka" J. Halevy). W 1. 1930-4 i 1936-8 pracowal w Teatrze Wielkim w Warszawie jako solista spiewak i sekretarz dyrekcji. Po wojnie, w 1. 1946-8 zatrudniony byl jako solista, a w 1. 1946-56 jako rezyser w Panstwowej Operze Dolnoslaskiej we Wroclawiu, bedac rownoczesnie przejsciowo w r. 1953 kierownikiem artystycznym. Tutaj rezyserowal ok. 15 oper, wsrod ktorych znalazly sie m. in. opery Moniuszki ("Verbum nobile", "Straszny dwor", "Halka", "Flis"), Verdiego ("Traviata", "Rigoletto", "Aida"), G. Pucciniego ("Tosca", "Cyganeria") oraz: R. Leoncavalla "Pajace", G. Rossiniego "Cyrulik sewilski", O. Nicolai "Wesole kumoszki z Windsoru", Czajkowskiego "Eugeniusz Oniegin", Smetany "Sprzedana narzeczona", W. Zelenskiego "Janek". W sezonie 1956/7 inscenizowal w Panstwowej Operze Slaskiej w Bytomiu J. Masseneta "Manon" i Moniuszki "Hrabine" oraz powtorzyl "Tosce". Po kilku latach wrocil do rezyserii, realizujac krotko przed smiercia na scenie Opery Objazdowej w Warszawie w sezonie 1965/6 opery "Pajace"i "Rigoletto". P. byl rowniez profesorem klasy spiewu solowego najpierw w Pomorskiej Sredniej Szkole Muzycznej w Bydgoszczy (1949-56), a potem w Panstwowych Wyzszych Szkolach Muzycznych we Wroclawiu (1949-56), Katowicach (1956-7) oraz Warszawie (1957-63), gdzie uczyl nadto gry scenicznej, kostiumologi, charakteryzacji i jezyka wloskiego. P. przetlumaczyl z wloskiego, francuskiego, rosyjskiego, czeskiego i niemieckiego 23 libretta oper Verdiego, Pucciniego, Smetany, A. Dvoraka. Czajkowskiego, M. Rimskiego-Korsakowa, C. Orffa, C. Debussy'ego i in. Interesowal sie rowniez zoologia i zbieral materialy do osmiojezycznej nomenklatury kregowcow (obecnie znajduja sie w Dziele Historii Zoologii Instytutu Zoologii PAN w Warszawie). P. zmarl 3 IX 1966 w Warszawie i zostal pochowany na cmentarzu Powazkowskim (Kwatera 37 nr 2). P. byl zonaty (19 II 1928) z Halina Adamkiewicz, spiewaczka.

 Almanach Sceny Polskiej 1966/7, W.1968 s. 253;-"Kur. Pol." 1966 nr 210; "Kur. Pozn." 1919 nr 201, 211,232, 253, 1920 nr 120, 229 (dod.), 258, 1921 nr 30, 53, 280, 292, 1922 nr 24, 44, 85, 1923 nr 21,41, oraz z dn. 7 III, 22 IV i 7 V; "Slowo Powsz." 1965 nr 154; "Tryb. Ludu" 1965 nr 191, 1966 nr 248; "Tryb. Mazowiecki" 1965 nr 163; "Zycie Warszawy" 1966 nr z 9 IX; - Recenzje i korespodencja z archiwum Jozefa Grugowskiego.

 Jozef Grubowski

Poprzednia strona | Strona domowa | Nastepna strona